عمليات کربلاي 5
مقدمه: سنگيني شرايط دشوار پس از عمليات کربلاي 4 ضرورت انجام عمليات ديگري را ايجاب مي کرد. عملياتي که پيروزي آن تضمين شده باشد و ضمنا از جنبه نظامي و سياسي بسيار ارزشمند باشد تا آثار نامطلوب عدم فتح کربلاي 4 راجبران نمايد.ناحيه‌ي مرزي‌ِ استراتژيك شلمچه در منطقه‌ي‌شمال غربي‌خرمشهر واقع شده كه از جنوب با اروند رود، از شمال با منطقه‌ي‌عمومي‌اهواز و از غرب با مرزهاي بين المللي ايران و عراق، محصورگرديده است. وجود اروند رود در جنوب آن، درياچه‌ي ماهي و جزايربوبيان، ويژگي نظامي خاصي رادر اين منطقه به وجود آورده است وبه خاطر نزديكي جغرافيايي آن با شهرصنعتي بصره، از نظركارشناسان نظامي، داراي اهميت فوق العاده‌اي بوده است.ارزشمند ترين منطقه موجود شلمچه بود که دشمن در آن مستحکم ترين مواضع و موانع را داشت، به طوري که عبور از آن ها غير ممکن مي نمود وبا توجه به اصول نظامي شناخته شده و محاسبات کمي، ضريب موفقيت بسيار ناچيز بود وبالطبع تضمين پيروزي از سوي فرماندهان عمليات را غير ممکن مي ساخت؛ ليکن ضرورت غيرقابل انکار ادامه جنگ در آن موقعيت و لزوم تسريع در تصميم گيري پس از عمليات کربلاي 4 سبب گرديد که صرفا براي انجام تکليف و با اميد به نصرت الهي، تمامي نيروهاي خودي اعم از رزمنده و فرمانده براي عمليات بزرگ کربلاي 5 آماده شوند.هنگام انتخاب منطقه عمليات کربلاي 5، آنچه اوضاع راپيچيده تر مي کرد، اين بود که: تنها انجام يک عمليات نمي توانست موثر باشد. به علاوه عمليات بايد با پيروزي توام باشد. هم چنين سرعت عمل نيز نقش تعيين کننده اي در اين عمليات داشت. دشمن با توجه به اهميت منطقه، زمين شرق بصره رامسلح به انواع موانع و استحکامات کرده بود و با رها کردن آب در منطقه، انجام هرگونه عملياتي را غير ممکن ساخته و فضاي امني را براي خود به وجود آورده بود تابتواند حرکت هر نيروي مهاجم را قبل از دستيابي به خط اول خود سرکوب کند.رزمندگان‌شجاع سپاه اسلام در مرحله‌ي اول‌عمليات، با هجومي مرگبار وغافل‌گيرانه به قلب دشمن، در تاريخ فرداي آن‌روز، شلمچه را آزادمي‌نمايند و با گسترش عمليات خود، هر لحظه فاصله‌ي خود را با بصره كم مي‌كنند؛ به طوري كه صداي شليك مسلسل‌ها مردم شهر را سراسيمه به‌خيابان‌ها مي‌ريزد. در دومين مرحله‌ي اين عمليات،رزمندگان اسلام‌با عبور از موانع ايذايي و بسيار محكم، هجوم سنگين‌خود را عليه مواضع دشمن‌شروع مي‌كنند كه پاسگاه‌هاي شلمچه،بوبيان و كوت سواري در اين هجوم، آزادمي‌شود. رزمندگان اسلام باهجوم ديگري چندين كيلومتر از جاده‌ي آسفالته‌شلمچه ـ بصره را آزادمي‌كنند و به عمق مواضع دشمن نفوذ كرده، خود را به دژفولادين‌بصره مي‌رسانند. اين دژ توسط كارشناسان خارجي احداث شده بودكه‌داراي خاكريزهاي مثلثي، هلالي، سنگرهاي مستحكم بتوني وموانع ايذايي سنگين‌بود و ساخت آن پنج سال طول كشيده بود.اولين خط دفاعي دشمن دژي بود که در يک سمت آن سنگرهاي بتوني براي استراحت نيرو و در سمت مقابل، سنگرهاي ديده باني و تيربار بامهمات آماده و سنگرهاي تانک احداث شده بود. اين دژ، دشمن را از موقعيت ممتازي براي اشراف و تسلط کامل بر منطقه برخوردار مي کرد. در پشت خط اول چند موضع هلالي شکل احداث، که قطر هر يک به 300 الي 400 متر و ارتفاع آن به 5 تا 6 متر مي رسيد. در پشت مواقع هلالي، براي تردد و استقرار تانک،جاده ساخته شده بود و به اين وسيله تانک مي توانست با استقرار روي مواضع مشخص شده،کل منطقه درگيري را زير پوشش گلوله مستقيم و تيربار قرار دهد. دومين خط دشمن به فاصله صد متر از خط اول و به موازات آن احداث، و سيل بندي بود به عرض 205 و ارتفاع 4 متر که داراي موضع پياده،کانال مواصلاتي و مواضع تانک بود. اين سيل بند از جنوب جاده شروع مي شد و به سمت اروند ادامه داشت. سومين خط دشمن، خاکريزي بود به موازات خط دوم وداراي مواضع پياده و تانک که در جلوي آن کانال َمتروکه اي به عرض 4 و عمق 2 متراحداث شده بود. چهارمين رده دشمن در پشت نهر دوعيجي قرار داشت و شامل نهر، دژ وچندين موضع هلالي پي در پي، که بر توانايي دشمن براي مقابله و دفاع مي افزود. پنجمين رده دشمن در پشت نهر جاسم قرار داشت. ضمن آنکه در حد فاصل خط چهارم و پنجم، قرارگاه دشمن، خصوصا قرارگاه تاکتيکي سپاه سوم(مقر فرماندهي لشکر11)، داراي مواضع مستحکمي بود و پدافند مستقل داشت. پس از خط جاسم تا کانال زوجي، مرکز توپخانه، لجستيک و عقبه لشکر 11 قرار گرفته بود و رده ششم و هفتم دشمن شامل کانال زوجي و مثلثي هاي غرب کانال زوجي بود. در منطقه شلمچه،دشمن زمين را به شکل پنج ضلعي درآورده بود. که از استحکامات بسيار پيچيده اي برخوردار بود.گارد رياست جمهوري عراق با فرماندهي صدام به‌منطقه اعزام مي‌شود وبي درنگ پاتك‌هاي سنگين خود را آغاز مي‌كند؛ اما هر باربا تحمل‌شكست‌هاي سنگين وادار به عقب نشيني مي‌شود. در مرحله‌ي سوم عمليات،رزمندگان اسلام از كنار اروند به مواضع‌دشمن در محور نهر جاسم هجوم برده،يگان‌هاي سر در گم دشمن را درعمليات گاز انبري گرفتار كرده و تعدادي از آن‌هارا كشته يا زخمي‌مي‌كنند و با عبور از نهر جاسم و تسلط بر پل‌هاي ارتباطي، به‌عمق‌مواضع دشمن نفوذ مي‌كنند.
19 دی ماه سالروز عمليات كربلاي 5 در سال 1365 رزمندگان سپاه اسلام براي آزاد سازي مناطق‌تحت اشغال‌و دفع تجاوز دشمن و به منظور دستيابي به اهداف والاي خود،اقدام‌به انجام عمليات كربلاي پنج در اين منطقه نمودند. اين عمليات درتاريخ نوزدهم دي ماه 1365 با رمز مبارك يازهرا(ع) در منطقه‌ي شلمچه و شرق بصره آغاز مي‌شود.
اهداف عمليات منطقه شلمچه به لحاظ اهميت سياسي و نظامي آن، به عنوان يکي از معابر وصولي شهر بصره، همواره در زمره اهداف قواي نظامي جمهوري اسلامي ايران قرار داشت. در صورت تسلط بر اين منطقه، جمهوري اسلامي مي توانست برتري خود در جنگ را به اثبات برساند.
منطقه عمليات منطقه عملياتي شلمچه که در جنوب شرقي شهر مهم بصره قرار گرفته و تقريبا نزديک ترين محور وصولي به اين شهر به شمار مي آيد، به مناطق ومحورهاي زير محدود مي باشد: از شمال، به آب گرفتگي جنوب زيد. از شرق، به دژ مرزي ايران و عراق. از جنوب، به رودخانه اروند و اروند صغير. از غرب، به کانال زوجي و شهرهاي تنومه و الحارثه. اين منطقه از تعداد زيادي نهر، کانال، خاکريز، جاده و .... تشکيل شده است که همه آن ها در بخش شمالي اروند قرار دارند. هم چنين، آب گرفته گيهاي متعددي در اين منطقه وجود دارند که از سوي ارتش عراق به عنوان موانعي درمقابل هر گونه نفوذ قواي جمهوري اسلامي ايجاد شده اند.
استعداد دشمن منطقه عملياتي در حوزه پدافندي سپاه سوم عراق بود وسه لشکر 11 پياده، 5 مکانيزه و 3 زرهي در اين منطقه مستقر بودند. با شروع عمليات، تعداد ديگري از لشکرهاي عراق به تدريج در منطقه عملياتي حضور يافتند. اين لشکرها عبارت بودند از:الف – پياده: لشکرهاي2، 4، 7، 8، 22، 32، 14، 15، 25، 18، 30، 29، 27، 28، 33، 20 و 35 ب – زرهي: لشکرهاي 6، 10 و 12. ج – مکانيزه: : لشکر 1. د – گارد رياست جمهوري: : لشکرهاي 1، 2، 3 و6. در ذيل، تمام يگان هايي که به منطقه کربلاي 5 اعزام شدند، بر حسب تيپ آورده شده است: الف – پياده: : تيپهاي 36، 4، 5، 29، 18، 19، 38، 39، 23، 22، 28، 45، 47، 48، 14، 44، 71، 72، 74،75، 76، 78، 79، 81، 82، 83، 84، 88، 90، 91، 93، 94، 95، 96، 101، 102، 103، 105،106، 107، 109، 111، 112، 113، 114، 116، 117، 118، 119، 120، 238، 412، 413، 417،418، 421، 422، 423، 426، 428، 429، 430، 431، 435، 436، 437، 438، 439، 442، 443،501 ، 502، 506، 603 ، 604، 605، 701، 702، 703، 704، 707، 801 و 805. ب – زرهي: : تيپهاي 34، 6، 12، 26، 30، 16، 17، 42، 37 و50 و گردان تانک لشکر 11 پياده. ج – مکانيزه: : تيپهاي 27، 8، 20، 15، 25، 24 و 46. د – گارد رياست جمهوري: : تيپ هاي 4، 5، 6، 7، 8، 16، 17 پياده، 2 و 10 زرهي،3 نيروي مخصوص و 11 کماندو. هـ – نيروهاي مخصوص: : تيپهاي 65، 66 و 68. و – کماندو: : تيپهاي 1، 2 و 3 ستاد کل، هفت تيپ کماندويي از سپاه هاي هفت گانه و پنج گردان مستقل کماندو. ز – توپخانه: :46 گردان.
قواي خودي براساس موجودي 200 گردان نيرو، نحوه رزم به شکل زير طراحي شد:قرارگاه خاتم الانبياءصلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم به عنوان قرارگاه مرکزي. قرارگاه کربلا تحت فرماندهي قرارگاه خاتم الانبياء
صلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم هدايت نيروهاي زير را به عهده داشت: لشکر 25 کربلا
لشکر 41 ثارالله عليه‌السلام.
لشکر 31 عاشورا.
تيپ مستقل 33 المهدي (عج)
تيپ مستقل 18 الغدير
تيپ مستقل 48 فتح
قرارگاه نجف تحت فرماندهي قرارگاه خاتم
الانبياءصلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم هدايت نيروهاي زير را بر عهده داشت: لشکر 17 علي بن ابيطالب عليه‌السلام.
لشکر 5 نصر
لشکر 105 قدس
لشکر 155 ويژه شهدا
لشکر 21 امام رضا عليه‌السلام
تيپ مستقل 57 حضرت ابوالفضل عليه‌السلام
تيپ مستقل 12 قائم (عج)
قرارگاه قدس تحت فرماندهي قرارگاه خاتم
الانبياءصلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم هدايت نيروهاي زير را بر عهده داشت
لشکر27 محمد رسول الله صلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم.
لشکر 7 ولي عصر (عج)
لشکر 8 نجف اشرف
لشکر 14 امام حسين عليه‌السلام
لشکر 32 انصارالحسين عليه‌السلام
تيپ مستقل 44 قمربني هاشم عليه‌السلام
هم چنين، گردان مستقل 38 زرهي ذوالفقار، تيپ 20 زرهي رمضان و
تيپ توپخانه 15 خرداد تحت امر قرارگاه خاتم الانبياء
صلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم بودند. در مجموع، 24 گردان توپخانه، آماده
آتش وجود داشت.
در جريان عمليات نيز قرارگاه عملياتي نوح و تيپ هاي مستقل 110 خاتم
الانبياءصلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و 22 بدر به نيروهاي عمل کننده
ملحق شدند.نتايج عمليات کربلاي 5 عبور از موانع نفوذ ناپذير دشمن درشرق بصره و حضور در حومه اين شهر به گونه اي اهميت يافت که متعاقب اين عمليات: موقعيت سياسي و نظامي عراق تضعيف شدو در نتيجه حملات گسترده اين کشور به مراکز اقتصادي، صنعتي و مسکوني ايران بارديگر آغاز شد. اوضاع جبهه هاي نبرد به سود قواي نظامي ايران تثبيت شد و سپاه پاسداران يکي از ارزنده ترين تجارب نظامي خود را کسب کرد. تلاش هاي بين المللي براي پايان دادن به جنگ افزايش يافته و به تصويب قطعنامه 598، که در آن براي اولين بار تا حدودي نظريات جمهوري اسلامي ايران لحاظ شده بود، در شوراي امنيت سازمان ملل انجاميد. حضور گسترده نظامي امريکا و متحدين او در خليج فارس آغاز شد و يکي از هواپيماهاي مسافربري ايران توسط ناوگان امريکاساقط گرديد. تعدادي از حجاج بي دفاع ايران توسط رژيم سعودي به شهادت رسيدند. آخرين آمار انهدام نيروي دشمن ازشروع عمليات کربلاي 5 تا پس از عمليات تکميلي کربلاي 5 به شرح زير است: 1-مناطق و تاسيسات آزاد شده: 12 کيلومتر پيشروي به طرف بصره و آزادکردن 150 کيلومتر مربع. آزاد سازي پاسگاه هاي بوبيان، شلمچه،کوت سواري و خين. آزاد سازي 14 کيلومتر از جاده آسفالته شلمچه – بصره. آزاد سازي جزاير بوارين، فياض و امالطويل. آزاد سازي 11 قرارگاه تيپ ارتش عراق. آزاد سازي روستاهاي خرنوبيه، سعيديه،حنين، سليمانيه، هسجان، جاسم. عبور از کانال ماهي گيري، نهر دوعيجي و جاسم. استقرار در 10 کيلومتري بصره. تصرف درياچه بوبيان و بخشي از کانال ماهي.2-تجهيزات منهدم شده دشمن: بيش از 80 فروند هواپيما. 700 دستگاه تانک و نفربر. 250 قبضه توپ صحرايي و ضد هوايي. صدها قبضه انواع ادوات نيمه سنگين. 1500 دستگاه خودرو. 400 دستگاه انواع ادوات مهندسي و رزمي. مقدار زيادي سلاح سبک و مهمات. در اين عمليات 81 تيپ و گردان مستقل دشمن منهدم و 24 تيپ و گردان مستقل نيز آسيب کلي ديدند و تعداد 40 هزار نفر کشته يا زخمي و 270 نفر نيز اسير شدند. بازتاب عمليات کربلاي 5 شکستن خطوط و استحکامات و پيشروي درشرق بصره، توانايي ها و قابليت هاي نظامي عراق را بار ديگر، زير سؤال برد، چنان که روزنامه آبزِرِور چاپ پاريس به نقل از کارشناسان غربي نوشت: "براي اولين بار از آغاز جنگ تاکنون، ناظران و کارشناسان غربي درمورد امکانات دفاعي عراق دچار ترديد شده اند." هم چنين تاکيد بر توانايي نظامي ايران، بخشي ديگري از تحليل هاي ارايه شده در رسانه هاي خبري بود، چنان که راديوبي. بي. سي طي تحليل در همين زمينه، با توجه به تجربه سپاه درعمليات فاو و عبور ازرودخانه اروند، ضمن اشاره به عبور از منطقه آب گرفتگي و کانال پرورش ماهي درعمليات کربلاي 5 گفت: "موفقيت ايران در عبور از درياچه ماهي، يک بار ديگر توانايي ايران در عبور از آبراه ها را نشان مي دهد." هفته نامه نيوزويک نيز ضمن تاکيد برپيروزي ايران در عمليات کربلاي 5، بر شرايط پيروزي ايران بر عراق اشاره کرد: «تهاجم ايراني ها در نزديکي بصره،حداقل يک چيز را در خصوص جنگ ايران و عراق تغيير داده و آن اين مساله است که براي اولين بار طي چند سال گذشته، اين احتمال را که يک طرف حقيقتاً بر ديگري پيروز شود،مطرح ساخته است.»
عمليات غرور آفرين کربلاي پنج
عمليات كربلاي5؛ انهدام‌قوي‌ترين دژ دشمنبه دليل دست نيافتن ايران به‌اهداف پيش‌بيني شده در عمليات كربلاي4 ،بحران بزرگي براي فرماندهان جنگ‌به وجود آمده بود. به همين سبب با توجه به آمادگي يگان‌ها و نيروهاي‌داوطلب براي انجام عملياتي ديگر، طرح عمليات «كربلاي5» در مدتي اندك يعني12روز، ريخته شد. چيزي كه اوضاع را به هنگام‌انتخاب منطقه عملياتي پيچيده و دشوار مي‌ساخت، اين بود كه در چنين شرايطي‌تنها انجام يك عمليات نمي‌توانست راهگشا باشد، بلكه در عين حال عمليات مي‌بايست‌از شرط تضمين پيروزي و همچنين شرايط و ويژگي‌هاي لازم مناطق آزاد شده به‌سود جمهوري اسلامي بهره‌مند باشد. هشت ماه و اندي وقت و سرمايه‌گذاري‌نسبتا وسيع جمهوري اسلامي (نيروي انساني، امكانات و غيره) براي طراحي وانجام عمليات گسترده و بخصوص شيوه تبليغاتي و طرح مساله عمليات سرنوشت‌ساز،تا حد زيادي توقع همگان را نسبت به دستاوردهاي عمليات آينده بالابرد وتلقي خاصي را نسبت به سرنوشت جنگ در بين مردم پديدآورد. توقف نبرد دركربلاي4 و اعلام آن به عنوان يك عمليات محدود، ابهاماتي را مي‌توانست دراذهان به وجود آورد كه تبليغات ناخوشايندي را در پي داشت.ولي عمليات كربلاي5 كه در ساعت1و30 دقيقه بامداد19 دي ماه1365 با رمز «يا زهرا(سلام الله عليها») آغاز شد،تا اندازه‌اي انتظارات مردم را برآورده ساخت. اين عمليات تا پايان سال1365ادامه يافت و به لحاظ مقاومت و جنگندگي نيروهاي ايران در شرايط بسيارمشكل و پيچيدگي دژهاي مستحكم دشمن، يكي از بزرگترين نبردهاي تمام دوران‌جنگ تحميلي محسوب مي‌شود. منطقه عمومي شرق- بخاطر اهميت سياسي و نظامي آن-همواره جايگاهي قابل توجه در انديشه طراحان جنگ داشته است. پس از فتح خرمشهر، تسلط بر شلمچه‌به عنوان يكي از معابر وصولي شهر بصره، در زمره اهداف قواي نظامي ايران‌قرار گرفت و عمليات كربلاي پنج بهترين موقعيت براي عملي ساختن اين ايده‌بود. پيشروي سريع نيروها از سيل‌بند و مواضع دشمن در شرق «كانال ماهي» بسته‌و سپس عبور از اين كانال و توسعه وضعيت نيروهاي خودي، نشانگر غافلگيري دشمن‌در اين محور بود. اخبار و اطلاعات واصله نيز حكايت از وضعيت نسبتا مناسب وخوب نيروها مي‌كرد. ادامه اين تلاش‌ها در روز نخست منجر به تصرف مثلث غرب«كانال زوجي» شد. همچنين در محور «پنج ضلعي»، تلاش‌دشمن منحصرا مقاومت در يك قرارگاه فرماندهي تيپ بود و نيروهاي رزمنده وزرهي سپاه توانستند بيشتر پايگاه‌هاي موجود در اين محور را به تصرف خوددرآورند. درگيري در جزيره «بوارين» در ساعات نخستين عمليات، بيشتر بدين منظوربود كه دشمن احساس كند در سراسر خط درگيري وجود دارد تا فرصت تمركز نيرو رانداشته باشد. همچنين در پاسگاه «بوبيان» كه‌جناح راست عمليات بود، رزمندگان توانستند آن را به تصرف خود درآورند. درروزهاي بعد، پاتك‌هاي سنگين دشمن در منطقه از محورهاي مختلف آغاز شد و ازطرفي عمليات و درگيري نيروهاي خودي نيز ادامه پيدا كرد. در مجموع، مقاومت وايستادگي نيروها زير آتش شديد دشمن، با وجود كمبود مهمات و بسته شدن چند راه‌تداركاتي و كمك رساني، بي‌نظير بود. در محور كانال پرورش ماهي اين درگيريهابه اوج خود رسيد و تنها جاده ارتباطي كه به رزمندگان مستقر در اين محورآذوقه و مهمات مي‌رساند، بي‌وقفه زير آتش سنگين عراق بود. گذشته از نقش‌اساسي عمليات كربلاي5 در پيدايش يك امكان تازه براي اجراي آتش پي در پي‌بر روي شهر بصره- همزمان با جنگ شهرها- تلاشي وسيع‌تر براي انهدام قسمت‌ديگري از ارتش عراق، (حتي بيشتر از فاو) از جمله دستاوردهاي مهم نظامي‌كربلاي5 بود. انهدام دشمن در كربلاي5 بمراتب‌بيشتر از والفجر8 بود، به گونه‌اي كه حتي تحليلگران غرب ناچار به اعتراف‌گوشه‌اي از اين مساله شدند. شلمچه به منزله يكي از قويترين دژهاي دشمن‌محسوب مي‌شد و اين براي ارتش عراق بمنزله ديواري غير قابل نفوذ بود و همين‌اعتماد بيش از اندازه نسبت به منطقه، تاثير بسزايي در غافلگيري دشمن داشت.اين عمليات با انجام چندين عمليات محدود كه بعدها «عمليات تكميلي» نام‌گرفت، كامل شد. اين عمليات باعث تثبيت‌و ترميم خطوط پدافندي نيروهاي‌ايراني گرديد. در راس اهداف عمليات‌تكميلي، پنج هدف عمده قرار داشت: 1-تكميل‌و ترميم خط پدافندي خودي در نهر جاسم. 2-توسعه‌و تثبيت نهايي سر پل منطقه غرب نهر جاسم و پيشروي عمده به سوي كانال‌زوجي 3- تصرف مجدد سر پل غرب كانال ماهي و گرفتن جناح اساسي ازدشمن. 4-حضورموثر و تهديد منطقه استراتژيك شرق كانال زوجي. 5-انهدام‌بخشي وسيع از امكانات و نفرات دشمن. در عمليات كربلاي5 بيش از80 فروندهواپيما،700 دستگاه تانك و نفربر،250 قبضه توپ صحرايي و ضدهوايي، صدها قبضه‌انواع ادوات نيمه سنگين،1500 دستگاه خودرو، دستگاه انواع ادوات مهندسي-رزمي، مقدار زيادي سلاح سبك و مهمات دشمن منهدم شد. همچنين در اين عمليات81 تيپ وگردان مستقل دشمن منهدم و34 تيپ و گردان نيز آسيب كلي ديد. تعداد كشته وزخمي‌ها و اسراي عراق بالغ بر42700 تن بود. علاوه بر آن220 دستگاه تانك ونفربر،500 دستگاه خودرو،85 قبضه انواع توپ، هزاران قبضه سلاحهاي سبك وسنگين و مقدار زيادي مهمات نيز به غنيمت نيروهاي خودي درآمد. در اين عمليات بزرگ و طولاني كه‌با سنگين‌ترين و بيشترين پاتك‌هاي دشمن توام بود، چندين تن از فرماندهان‌برجسته ايراني مانند «حسين خرازي» فرمانده لشكر14 امام حسين(7) از اصفهان،«يدالله كلهر» قائم‌مقام لشكر27 محمد رسول الله(9) از تهران، «حجت‌الاسلام‌والمسلمين عبدالله ميثمي» مسؤ‌ول حوزه نمايندگي حضرت امام(4) در قرارگاه‌خاتم الانبيأ9))، اسماعيل دقايقي فرمانده لشكر9 بدر، هاشم اعتمادي فرمانده‌تيپ امام حسن(7) محمدعلي شاهمرادي فرمانده تيپ44 قمر بني‌هاشم، حاج قاسم‌ميرحسيني قائم‌مقام لشكر41 ثارالله، محمد فرومندي قائم‌مقام لشكر5 نصر و... به‌شهادت رسيدند. نام عمليات: كربلاي5 و عمليات‌تكميلي زمان اجرا: 10/19 /1365 مدت اجرا:70 روز تلفات دشمن: 42700(كشته، زخمي‌و اسير ) رمز عمليات: يا زهرا(سلام‌الله عليها) مكان اجرا: منطقه عمومي شرق‌بصره -سراسر محور جنوبي جنگ ارگان‌هاي عمل‌كننده: سپاه پاسداران‌انقلاب اسلامي
اهداف عمليات:
انهدام ماشين جنگي دشمن، گشودن راه براي‌سرنوشت جنگ طولاني و پاسخ به انتظارات مردم و تهديد شهر بصره
سایت ساجد
